بیماری رفلاکس معده به مری چیست؟

بیماری ریفلاکس معده به مری، به انگلیسی (GERD) وضعیتی شایع است که در آن اسید و محتوای معده به طور مداوم به مری برمیگردند. این امر میتواند باعث سوزش سر دل و سایر علائم ناخوشایند شود و در صورت عدم درمان، میتواند منجر به عوارض جدی سلامتی شود.

در این راهنمای جامع از مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل توانا یزد، به بررسی کامل این نوع بیماری و علائم، راه های درمان و تشخیص آن میپردازیم.

 

علائم بیماری رفلاکس معده به مری چیست؟

علائم شایع بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) عبارتند از:

• سوزش سر دل: احساس سوزش یا درد در قفسه سینه یا گلو که ممکن است بعد از غذا خوردن بدتر شود.
• ترش کردن: برگشت اسید معده به دها.
• حالت تهوع: احساس مریضی یا نیاز به استفراغ
• درد قفسه سینه: درد قفسه سینه که ممکن است با سوزش سر دل اشتباه گرفته شود
• مشکل در بلع: احساس گیر کردن غذا در گلو
• سرفه خشک: سرفه ای که به نظر می رسد بدون دلیل ایجاد می شود
• تنگی نفس: احساس تنگی نفس یا مشکل در تنفس
• حالت تهوع و استفراغ: در موارد شدید، GERD می تواند منجر به حالت تهوع و استفراغ شود.

اگر دو یا چند مورد از این علائم را به طور مکرر تجربه می کنید، باید برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما ممکن است با معاینه فیزیکی، آندوسکوپی یا سایر آزمایشات برای بررسی وجود GERD شما را معاینه کند.

 

بیماری رفلاکس معده به مری چه علتی دارد؟

علت های شایع و رایج این بیماری عبارتند از:

 

• عملکرد ضعیف اسفنکتر تحتانی مری (LES)

ماهیچه ای است که در انتهای مری قرار دارد و از بازگشت اسید معده به مری جلوگیری میکند. اگر LES به درستی عمل نکند، اسید میتواند به مری برگردد و باعث علائم GERD شود.

 

• افزایش فشار داخل شکم

چاقی، بارداری، فتق هیاتال، یبوست و برخی از فعالیت ها مانند خم شدن یا بلند کردن اجسام سنگین میتوانند فشار داخل شکم را افزایش داده و LES را تحت فشار قرار دهند.

 

• برخی از داروها

برخی از داروها، مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) و داروهای استروئیدی، میتوانند LES را شل کرده و خطر این نوع بیماری را افزایش دهند.

 

• سایر عوامل

سیگار کشیدن، نوشیدن الکل، خوردن غذاهای پرچرب یا تند، خوردن غذاهای اسیدی مانند مرکبات و گوجه فرنگی، خوردن غذا درست قبل از خواب و استرس همگی میتوانند علائم این بیماری را بدتر کنند.

 

 

بیماری رفلاکس معده به مری چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک برای تشخیص بیماری رفلاکس معده به مری از سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و آزمایش هایی مانند آندوسکوپی یا تست 24 ساعته pH مری استفاده میکند.

• سابقه پزشکی: پزشک در مورد علائم، سابقه پزشکی، داروهای مصرفی و عادات سبک زندگی شما سوال خواهد کرد.
• معاینه فیزیکی: پزشک شما را معاینه میکند تا علائم GERD، مانند قرمزی یا التهاب مری را بررسی کند.
• آندوسکوپی: در این روش، پزشک یک لوله نازک و انعطاف پذیر با دوربین به نام آندوسکوپ را از طریق دهان و مری شما وارد میکند تا داخل مری و معده شما را بررسی کند.
• تست 24 ساعته pH مری: در این آزمایش، یک لوله نازک از طریق بینی شما وارد مری شما میشود و به مدت 24 ساعت اسید معده شما را اندازه گیری میکند.

 

 

راه های درمان بیماری رفلاکس معده به مری چیست؟

درمان بیماری رفلاکس معده به مری به شدت علائم بستگی دارد. درمان های رایج این بیماری عبارتند از:

 

• تغییرات در شیوه زندگی

• کاهش وزن: اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن میتواند به کاهش فشار روی معده و LES شما کمک کند.
• اجتناب از غذاها و نوشیدنی های محرک: این غذاها ممکن است شامل غذاهای پرچرب یا تند، غذاهای اسیدی، شکلات، کافئین و الکل باشند.
• ترک سیگار: سیگار کشیدن میتواند LES را شل کند و علائم این بیماری را بدتر کند.
• بلند خوابیدن: هنگام خواب سر خود را با قرار دادن چند بالش زیر سر خود بالا نگه دارید.
• از خوردن غذا درست قبل از خواب خودداری کنید: به خودتان حداقل سه ساعت قبل از خواب فرصت دهید تا غذا هضم شود.
• از پوشیدن لباس های تنگ خودداری کنید: لباس های تنگ میتوانند به معده شما فشار بیاورند و علائم این بیماری را بدتر کنند.

 

• داروها

• داروهای مسدود کننده اسید (H2 blockers): این داروها با کاهش تولید اسید معده به تسکین علائم این بیماری کمک میکنند. نمونه هایی از داروهای مسدود کننده اسید عبارتند از سایمتیدین، رانیتیدین و فاموتیدین.
• مهارکننده های پمپ پروتون (PPIs): این داروها با مسدود کردن پمپ هایی که اسید معده تولید میکنند، به طور موثرتری از اسید معده جلوگیری میکنند. نمونه هایی از PPIs عبارتند از امپرازول، لانسوپرازول، اسموپرازول و پانتوپرازول.
• داروهای تقویت کننده LES: این داروها میتوانند به تقویت LES و جلوگیری از بازگشت اسید معده به مری کمک کنند.
• جراحی: در موارد شدید که به درمان های دیگر پاسخ نمیدهند، ممکن است جراحی برای ترمیم LES لازم باشد.

 

• مراقبت در منزل

علاوه بر درمان های تجویز شده توسط پزشک، میتوانید برای کمک به مدیریت بیماری رفلاکس معده به مری  در خانه اقدامات زیر را انجام دهید:

 

• رژیم غذایی

• وعده های غذایی کوچکتر و مکرر بخورید.
• از غذاهای چرب، تند و اسیدی خودداری کنید.
• از خوردن غذا درست قبل از خواب خودداری کنید.
• غذاهای خود را به خوبی بجوید.
• مایعات فراوان به خصوص آب بنوشید.

 

• داروهای بدون نسخه

داروهای مسکن بدون نسخه مانند آنتی اسیدها میتوانند به تسکین موقت علائم سوزش سر دل کمک کنند. با این حال، این داروها را نباید برای مدت طولانی مصرف کرد، زیرا میتوانند عوارض جانبی داشته باشند.

 

عوارض بیماری رفلاکس معده به مری چیست؟

در صورت عدم درمان، این بیماری میتواند منجر به عوارض جدی سلامتی شود، از جمله:

• سرطان مری: وضعیتی که در آن سلول های پوششی مری به سلول هایی شبیه به سلول های روده تبدیل میشوند. این امر خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش میدهد.
• زخم مری: زخم هایی که در پوشش مری ایجاد میشوند.
• تنگی مری: باریک شدن مری که میتواند بلع را دشوار کند.

 

سوالات مطرح بیماری رفلاکس معده به مری

 

• آیا بیماری رفلاکس معده به مری خطرناک است؟

در بیشتر موارد، این مشکل یک بیماری خطرناک نیست. با این حال، اگر درمان نشود، می تواند منجر به عوارض جدی مانند:

• مری ازوفاژی: وضعیتی که در آن سلول های مری به دلیل تماس مکرر با اسید معده تغییر می کنند. این امر می تواند خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش دهد.
• تنگی مری: باریک شدن مری که می تواند بلع غذا را دشوار کند.
• زخم مری: زخم هایی که در مری به دلیل تماس با اسید معده ایجاد می شوند.
• آسپراسیون: تنفس اسید معده به داخل ریه ها که می تواند منجر به پنومونی شود.

اگر علائم شدید GERD دارید، مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس یا مشکل در بلع، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

 

• چه غذاهایی باید برای رفلاکس معده پرهیز شوند؟

غذاهایی که می توانند علائم این بیماری را بدتر کنند عبارتند از:

• غذاهای چرب: غذاهای چرب مانند همبرگر، پیتزا و غذاهای سرخ شده می توانند باعث شل شدن دریچه اسفنکتر تحتانی مری (LES) شوند و به بازگشت اسید به مری کمک کنند.
• غذاهای تند: غذاهای تند می توانند مری را تحریک کنند و علائم این بیماری را بدتر کنند.
• غذاهای اسیدی: غذاهای اسیدی مانند مرکبات، گوجه فرنگی و سرکه می توانند مری را تحریک کنند و علائم GERD را بدتر کنند.
• کافئین: کافئین می تواند LES را شل کند و به بازگشت اسید به مری کمک کند.
• الکل: الکل می تواند LES را شل کند و مری را تحریک کند و علائم این بیماری را بدتر کند.
• شکلات: شکلات حاوی کافئین و چربی است که می تواند علائم این بیماری را بدتر کند.
• نعناع: نعناع می تواند LES را شل کند و علائم این بیماری را بدتر کند.
• سیر و پیاز: سیر و پیاز می توانند مری را تحریک کنند و علائم این بیماری را بدتر کنند.

علاوه بر اجتناب از این غذاها، مهم است که وعده های غذایی کوچکتر و مکرر بخورید، از پرخوری خودداری کنید و قبل از خواب دراز نکشید.

 

• آیا درمان های خانگی برای رفلاکس معده موثر هستند؟

برخی از درمان های خانگی که ممکن است به تسکین علائم این بیماری کمک کنند عبارتند از:

• جوش شیرین: جوش شیرین می تواند اسید معده را خنثی کند و به تسکین سوزش سر دل کمک کند. 1 قاشق چای خوری جوش شیرین را در یک لیوان آب مخلوط کرده و بعد از غذا آن را بنوشید.
• زنجبیل: زنجبیل می تواند به هضم غذا کمک کند و علائم این بیماری را کاهش دهد. زنجبیل را می توانید به صورت چای، دمنوش یا مکمل مصرف کنید.
• آلوئه ورا: آلوئه ورا می تواند به تسکین التهاب مری و کاهش علائم این بیماری کمک کند. می توانید آب آلوئه ورا را بنوشید یا ژل آن را به طور موضعی روی پوست خود اعمال کنید.
• سرکه سیب: سرکه سیب می تواند اسید معده را متعادل کند و به هضم غذا کمک کند. 1 قاشق غذاخوری سرکه سیب را با 1 لیوان آب مخلوط کرده و قبل از غذا آن را بنوشید.
• بابونه: بابونه دارای خواص ضد التهابی است که می تواند به تسکین مری و کاهش علائم این بیماری کمک کند. چای بابونه بنوشید یا از مکمل های بابونه استفاده کنید.
• بلوط مصری: بلوط مصری می تواند به محافظت از پوشش مری در برابر اسید معده کمک کند. می توانید پودر بلوط مصری را به آب یا آب میوه خود اضافه کنید.