فشار خون بالا، که به عنوان هایپرتنشن نیز شناخته میشود، یکی از شایع ترین مشکلات سلامتی در سراسر جهان است. این بیماری، که گاهی اوقات “قاتل خاموش” نامیده میشود، میتواند منجر به عوارض جدی مانند بیماری قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه شود. در این مقاله از مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل توانا یزد، ما به بررسی علل اصلی فشار خون بالا و روش های موثر برای کنترل و درمان آن میپردازیم.
علائم فشار خون بالا کدامند؟
ممکن است برخی افراد هنگام افزایش فشارخون با برخی علائم روبرو شوند. علائم فشار خون بالا عبارتند از:
- تنگی نفس
- سر درد شدید
- تاری دید
- سرگیجه
- خستگی
- وجود خون در ادرار
- وجود درد در قفسه سینه
- حالت تهوع
- احساس نبض در گردن یا سر
- درد قفسه سینه
- خون دماغ
اگر با هرگونه از علائم فشارخون بالا مواجه هستید و یا حتی احساس می کنید که فشارتان بالا رفته، بهتر است هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید تا از عوارض و خطرات جدی آن جلوگیری کنید. برای راحتی خود و عزیزانتان می توانید مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل توانا یزد، را برای درمان خود انتخاب کنید.
دلیل های فشار خون بالا چیست؟
دلایل فشار خون بالا میتواند متفاوت و متنوع باشند اما به‌صورت مشخص و دقیق نمی توان آنها را تشخیص داد. این دلایل شامل:
-
ژنتیک
سابقه خانوادگی فشار خون بالا و وراثت میتواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. اگر شما در چنین وضعیتی قرار دارید، بهتر است بطور منظم چکاپ شوید و همچنین هر شش ماه یکبار آزمایش فشارخون را از یاد نبرید.
-
سبک زندگی
عواملی مانند رژیم غذایی ناسالم، کم تحرکی، مصرف دخانیات و الکل میتوانند به افزایش فشار خون کمک کنند. برای حفظ سلامتی خود و داشتن فشارخون نرمال، بهتر است سبک زندگی خود را عوض کنید و از عواملی که موجب این بیماری می شوند اجتناب کنید.
-
وزن
اضافه وزن یا چاقی میتواند فشار بیشتری بر عروق خونی وارد کند. در صورت داشتن اضافه وزن بهتر است با رژیم و برنامه تغذیه مناسب به کاهش فشار خون خود کمک کنید. همچنین بهتر است فعالیت بدنی بیشتری داشته باشید.
-
سن
یکی از عوامل مؤثر و مهم در فشارخون بالا، سن می باشد. با افزایش سن، خطر ابتلا به فشار خون نیز بیشتر می شود.
-
استرس و فشار روحی
سطوح بالای استرس و اضطراب میتوانند به طور موقت فشار خون را افزایش دهند.
همچنین عوامل مختلف دیگری وجود دارند که ممکن است بر روی فشار خون بالا تاثیر داشته باشند.
- مصرف الکل
- اختلالات خواب
- بیماری های مزمن کلیوی
- مشکلات تیروئید و غده آدرنال
- کمبود ویتامین D
- حساسیت به سدیم مصرف نمک زیاد
راه های کنترل و درمان فشار خون بالا
همانطور که فشارخون بالا بر اثر عوامل مختلف و متعدد ایجاد می شود، راه های درمان آن نیز متفاوت است. برای کنترل و درمان فشار خون بالا، توصیه های زیر میتواند برای شما مفید و موثر باشد:
-
تغییر سبک زندگی
ایجاد تغییراتی در سبک زندگی مانند افزایش فعالیت بدنی، کاهش وزن و ترک سیگار میتواند به کنترل فشار خون کمک کند. بطور منظم ورزش کنید زیرا کم کردن وزن یکی از عوامل اثربخش در حفظ فشارخون است. از مصرف مواد مخدر و سیگار پرهیز کنید.
-
مصرف میوه و سبزیجات
میوه و سبزیجات سرشار از پتاسیم هستند که میتوانند به کاهش فشار خون کمک کنند. پس حتما مصرف سبزیجات را در برنامه غذایی خود قرار دهید و از غذاهای سالم و سبزیجات تازه بیشتری استفاده کنید.
-
مصرف غذاهای کم چرب
همچنین مصرف غذا های کم چرب میتواند سبب کاهش فشار خون شما شود. پس از مصرف غذاهای پرچرب و پرکالری خودداری کنید.
-
مدیریت استرس
یادگیری روش های مدیریت استرس برای کنترل فشار خون اثربخش هستند. باید به هر روشی که می توانید از استرس دوری کنید. روش های زیر می توانند مؤثر باشند:
- یوگا
- مدیتیشن
- ماساژ
- خواب کافی
- تنفس عمیق
- ریلکسیشن عضلات و بدن
- کاهش مصرف نمک
-
دارو های فشار خون
در مواردی که تغییرات سبک زندگی و رژیم غذایی کافی نیست، پزشک ممکن است دارو هایی برای کنترل این مشکل تجویز کند.
عوارض فشار خون بالا چیست؟
فشار خون بالا می تواند خطرناک باشد و عوارض جبران ناپذیر، جدی و آسیب پذیری را به همراه داشته باشد. فشارخون بالا می تواند سبب ایجاد برخی آسیب های بافتی و در نهایت مشکلات بدتری شود. در ادامه شایع ترین عوارض فشارخون بالا را بررسی می کنیم.
-
سکته مغزی
فشار خون بالا میتواند به رگ های خونی مغز آسیب برساند و خطر سکته مغزی را افزایش دهد.
-
آسیب های قلبی
فشارخون بالا همچنین میتواند به رگ های خونی قلب آسیب برساند و خطر حمله قلبی را افزایش دهد. فشار خون بالا حتی می تواند سبب بزرگ شدن قلب شود. بزرگ شدن قلب می تواند مشکلاتی در پی داشته باشد:
- آریتمی
- نارسایی قلبی
- سکته قلبی
-
نارسایی کلیوی
با افزایش فشار خون، ماهیچه نیاز به قدرت بیشتری برای پمپاژ خون نیاز دارد و همچنین ماهیچه قلب ضخیم تر می شود. این ضخیم شدن ماهیچه های قلبی منجر به نارسایی کلیوی می شود.
-
آسیب به چشم
همچنین این بیماری میتواند به رگ های خونی چشم آسیب برساند و منجر به مشکلات بینایی شود.
-
آسیب مغزی
مغز برای داشتن عملکرد مناسب و درست، به تغذیه درست خون وابسته به اکسیژن نیازمند است. این مشکل می تواند سبب انسداد موقت جریان خون به مغز شود و تغذیه خونی مغز را کاهش دهد.
همچنین انسداد قابل توجه ای از جریان خون می تواند سبب از بین رفتن سلول های مغزی شود. این مورد سکته مغزی شناخته می شود.
-
سندروم های متابولیک
سندروم متابولیک، مجموعه ای از اختلالات متابولیسم است که با افزایش تریگلیسیرید و کاهش کلسترول خون و درنتیجه با فشارخون بالا و انسولین همراه است.
-
مشکل در حافظه و یادگیری
فشارخون بالا می تواند اثراتی بر روی تفکر، حافظه و یادگیری افراد داشته باشد. این اختلال در اکثر افرادی که فشارخون بالا دارند، مشاهده شده است.
فشار خون بالا در دوران بارداری
زمانی که فشارخون بالا در دوره بارداری تشخیص داده می شود، ممکن است زنان حامله با عوارضی نظیر سردرد شدید، اختلال در دید، ادم (افزایش حجم بدن)، و حتی خطرات برای مادر و نوزاد مواجه شوند. این عوارض نشان از اهمیت مدیریت فشارخون بالا در دوره بارداری دارند تا اثرات ناخواسته برای سلامتی مادر و نوزاد کاهش یابد.
راهکارهای مؤثر برای مدیریت فشارخون بالا در زمان بارداری شامل تغییرات در رژیم غذایی، ورزش مناسب، استراحت کافی و برنامه ریزی منظم پیگیری پزشکی می‌شوند. همچنین، برخی از زنان حامله نیاز به داروهای خاص برای کنترل فشارخون بالا دارند که باید تحت نظر پزشک متخصص مورد استفاده قرار گیرند.
سوالات متداول دلایل فشار خون بالا و راه های کنترل و درمان آن
-
آیا ژنتیک میتواند عاملی برای فشار خون بالا باشد؟
بله، ژنتیک و سابقه خانوادگی (وراثت) میتواند یکی از عواملی باشد که بر فشار خون تأثیر دارد. افرادی که اعضایی از خانواده شان مبتلا به فشارخون بالا بوده اند، احتمال ابتلا به این بیماری را دارند.
-
آیا رژیم غذایی خاصی برای کنترل فشار خون وجود دارد؟
بله، رژیم غذایی متعادلی که شامل میوه ها، سبزیجات، محصولات کامل غذایی، ماهی، مواد غذایی با مقادیر نمک کم و چربی و محدودیت در مصرف قند و الکل باشد، میتواند به کنترل فشار خون کمک کند.
-
آیا ورزش‌های خاصی برای کاهش فشار خون بالا توصیه میشود؟
ورزش های هوازی مانند پیاده روی، دوچرخه سواری، شنا و تنیس، به همراه تمرینات تقویتی مثل وزنه برداری، میتوانند به کاهش فشار خون شما کمک کنند.
-
چه کار های را می توان به عنوان راهکارهای طبیعی برای کنترل فشارخون بالا انجام داد؟
برای کنترل فشارخون بالا، میتوانید به روش های طبیعی مانند کاهش مصرف نمک، مدیریت استرس، ایجاد عادات سالم مانند تنفس عمیق و مداوم، کاهش مصرف قند و الکل، پرهیز از کشیدن سیگار و حفظ وزن سالم بپردازید تا فشار خون خود را کنترل کنید.
با کنترل و درمان فشارخون بالا میتوان از بروز عوارض خطرناک و آسیب پذیر این بیماری جلوگیری کرد. اگر فشارخون بالا دارید، حتماً به طور منظم با پزشک مشورت کنید. برای راحتی خود می توانید معاینه و درمان خود را با پزشکان مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل توانا یزد، شروع کنید.