چربی خون بالا، که به عنوان کلسترول شناخته میشود، مشکلی شایع است که در آن میزان چربی های موجود در خون، از حد نرمال فراتر می رود. این چربی ها شامل کلسترول و تری گلیسیرید هستند.
کلسترول بالا میتواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش دهد. اما خبر خوب این است که با اعمال کردن تغییراتی در سبک زندگی و استفاده از راهکارهای درمان خانگی، میتوانید سطح کلسترول خود را کاهش دهید.
در ادامه این مقاله از مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل توانا یزد، به بررسی معرفی راه های کاهش چربی خون (کلسترول) و راهکارهای درمان خانگی آن می پردازیم.
انواع چربی خون کدامند؟
کلسترول یک ماده مومی شکل است که در سلول های بدن یافت می شود و برای عملکرد های مختلف بدن از جمله ساخت هورمون ها و ویتامین ها ضروری است. دو نوع کلسترول وجود دارد:
- کلسترول LDL (بد): این نوع کلسترول در شریان ها رسوب می کند و می تواند منجر به تصلب شرایین و بیماری های قلبی شود.
- کلسترول HDL (خوب): این نوع کلسترول، کلسترول LDL را از شریان ها خارج کرده و به کبد می برد تا از بدن دفع شود.
تری گلیسیرید نوع دیگری از چربی است که منبع اصلی انرژی بدن است. سطوح بالای تری گلیسیرید می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش دهد.
راه های کاهش چربی خون چیست؟
چربی خون به تنهایی مضر نیست. به این چربی ها لیپید نیز گفته میشود. این چربی ها به پروتئین متصل شده و لیپوپروتئین را می‌سازند. لیپوپروتئین به بدن انرژی داده و برای حیات سلول ها ضروری است. اما افزایش چربی خون بیش از حد نرمال میتواند موجب بروز عوارض جدی مانند بیماری های قلبی شود. علائم چربی خون بالا مشخص نیست و به همین دلیل میتواند جدی و خطرناک باشد.
در ادامه برخی از راهکار های کاهش چربی خون (کلسترول خون) را بررسی می کنیم.
-
برنامه غذایی مناسب
مصرف برخی مواد غذایی میتواند به کاهش چربی خون کمک کند. در این برنامه غذایی باید از غذاهای سالم و فیبر دار و همچنین کم چرب استفاده کنید. همچنین نوع روغن نیز در کاهش چربی خون اثر دارد.
-
ترک سیگار
ترک سیگار اثر زیادی در کاهش کلسترول خون دارد. سیگار کشیدن به دیواره های عروق آسیب می رساند و سطح کلسترول LDL را افزایش می دهد. همچنین سبب افزایش فشار خون و ضربان قلب نیز می شود. ترک سیگار یکی از مهم ترین کارهایی است که می توانید برای سلامت خود انجام دهید.
-
کاهش وزن برای پایین آوردن چربی خون
کاهش وزن و تناسب اندام تاثیر زیادی در کنترل چربی خون دارد. اگر اضافه وزن دارید، با کمی تغییر در وزن خود حتی کاهش 5 تا 10 درصد از وزن بدن می تواند به طور قابل توجهی سطح چربی خون شما را کاهش دهد.
-
کاهش مصرف الکل
مصرف بیش از حد الکل می تواند سطح تری گلیسیرید (نوعی چربی) را در خون افزایش دهد. برای کاهش چربی خون و حفظ سلامتی خود بهتر است مصرف الکل را کاهش دهید و یا حتی از مصرف آن پرهیز کنید.
-
ورزش برای کاهش چربی خون
ورزش منظم به مدت حداقل 30 دقیقه در اکثر روز های هفته حداقل 4 یا 5 بار، می تواند به کاهش کلسترول کمک کند. سعی کنید ورزش هایی مثل پیاده روی، شنا و حتی دوچرخه سواری را در برنامه ورزش خود قرار دهید. همچنین فعالیت بدنی موجب کاهش قند خون و استرس نیز می شود.
این ورزش ها و فعالیت های بدنی موجب کاهش وزن که یکی از راه های مفید کنترل چربی خون است نیز می شود.
-
کنترل استرس
استرس می تواند سطح (کورتیزول) هورمونی که باعث افزایش کلسترول می شود را در خون افزایش دهد. یافتن راه هایی برای مدیریت استرس مانند یوگا، مدیتیشن یا تنفس عمیق، می تواند در کاهش کلسترول مفید باشد.
-
دارو درمانی
اگر تغییرات سبک زندگی شما به تنهایی کافی نباشد، پزشک ممکن است دارو برای شما تجویز کند. داروهای مختلف کاهنده چربی خون وجود دارد اما این داروها براساس وضعیت بیماری های دیگر شما باید تجویز شود.
راهکارهای درمان خانگی کاهش چربی خون
بطور دقیق این بیماری درمان قطعی ندارد اما با مصرف برخی مواد غذایی و خوراکی ها می توان آن را کنترل کرد و یا حتی کاهش داد. در ادامه به بررسی بیشتر راهکارهای درمان خانگی کاهش چربی خون می پردازیم.
-
انواع ماهی های چرب برای کاهش چربی خون
ماهی های چرب مانند ماهی ماکرل، ماهی سردابی و ماهی قزل‌آلا دارای اسیدهای چرب امگا-3 هستند که موجب کاهش تری گلیسریدها و افزایش کلسترول خوب (HDL) می‌شوند.
-
روغن های مفید برای کاهش چربی خون
مصرف زیتون و روغن زیتون همچنین روغن آفتابگردان که حاوی اسیدهای چرب اشباع نشده است، به کاهش کلسترول بد (LDL) کمک می‌کند.
-
آووکادو مناسب برای کاهش کلسترول
آووکادو دارای چربی های نیمه اشباع شده و فیتواسترول‌ها است که به کاهش چربی خون کمک می‌کند. آووکادو را می توانید در برنامه صبحانه خود قرار دهید.
-
سبزیجات و میوه های مفید برای چربی خون
برای کاهش چربی خون باید مواد فیبردار بیشتری مصرف کنید. میوه ها از بهترین منبع فیبر هستند. سبزیجات و میوه هایی مانند سیب، هویج، بروکلی، انگور، توت فرنگی و نخود فرنگی که دارای فیبر هستند، می توانند به کاهش کلسترول بد کمک کنند.
-
جو دو سر برای کاهش کلسترول خون
مصرف جو دو سر برای کنترل چربی خون بسیار مفید است. جو دوسر سرشار از فیبر است که می تواند به کاهش کلسترول خون کمک کند.
-
مصرف سیر
برخلاف تصور افراد، مصرف سیر باعث کاهش کلسترول خون می شود. سیر دارای خواص ضد التهابی است که می تواند به کاهش کلسترول LDL کمک کند.
-
مصرف چای سبز
اغلب دمنوش ها مخصوصا چای سبز حاوی آنتی اکسیدان هایی هستند که می تواند به محافظت از عروق در برابر آسیب ناشی از چربی خون کمک کند. فراموش نکنید که از مصرف زیاد هرگونه دمنوش خودداری کنید.
-
مغزها و دانه ها برای چربی خون
مغزها و دانه هایی مانند بادام، فندق، کنجد و کدو دارای چربی های نیمه اشباع شده و فیتواسترول‌ها هستند که به کاهش کلسترول بد کمک می‌کنند. برای کاهش چربی خون خود می توانید مصرف مغزیجات سالم را به برنامه غذایی روزانه خود اضافه کنید و یا حتی آنها را با خوراکی های ناسالم جایگزین کنید.
همچنین مصرف مواد غذایی حاوی چربی اشباع شده و پرچرب کمتر توصیه میشود. برای بهبود وضعیت چربی خون، تغذیه مناسب را با ورزش منظم ترکیب کنید و در صورت نیاز هرگونه مشاوره و درمان با مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل توانا یزد در تماس باشید.
آیا چربی خون بالا عوارض دارد؟
اگر شما نتوانید چربی خون خود را کنترل کنید و یا حتی آن را کاهش دهید، ممکن است درگیر عوارض های جبران ناپذیر این بیماری شوید. این بیماری میتواند عوارض های زیادی داشته باشد که در ادامه به شایع ترین آنها می پردازیم.
-
بیماری های قلبی
یکی از عوارض جدی و رایج چربی خون بالا، انواع بیماری های قلبی است. چربی خون بالا می تواند منجر به تصلب شرایین، بیماری عروق کرونر، حمله قلبی و سکته مغزی شود.
-
بیماری عروق محیطی
همچنین چربی خون بالا می تواند منجر به باریک شدن شریان ها در پاها شود که می تواند منجر به درد، گرفتگی عضلات و در موارد شدید، سبب از دست دادن اندام شود.
-
بیماری کبد
برخی از بیماری های کبدی نیز می توانند از عوارض خطرناک چربی خون بالا باشند. سطح بالای تری گلیسیرید می تواند منجر به کبد چرب و در موارد شدید، نارسایی کبد شود.
سوالات مطرح راه های کاهش چربی خون
-
بهترین غذاهایی که برای کاهش سطح کلسترول مصرف شود چیست؟
برخی از بهترین غذاها برای کاهش سطح کلسترول عبارتند از:
- حبوبات مانند لوبیا، نخود، و عدس
- آووکادو
- مغزها، به ویژه بادام و گردو
- ماهی های چرب
- غلات کامل، به ویژه جو دوسر و جوپرک
- میوه ها و توت ها
- پودر کاکائو و شکلات تلخ
- سویا
-
آیا فقط ورزش میتواند در کاهش کلسترول بالا موثر باشد؟
ورزش منظم میتواند کلسترول بد (LDL) را کاهش داده و کلسترول خوب (HDL) را افزایش دهد. ورزش همچنین میتواند سطوح کلی کلسترول و تریگلیسیرید را پایین بیاورد و به کاهش وزن کمک کند.
-
آیا راهکارهای خانگی برای کاهش چربی خون عوارض دارد؟
در حالی که روش های خانگی برای کاهش چربی خون معمولاً ایمن هستند، برخی از مکمل ها و داروهای گیاهی ممکن است عوارض جانبی داشته باشند. به عنوان مثال، برخی ممکن است باعث تهوع، نفخ، گیجی، درد معده و سردرد شوند. همیشه قبل از شروع هرگونه درمان جدید، با پزشک خود مشورت کنید.
-
چه مدت زمانی طول میکشد تا نتیجه تغییرات سبک زندگی در مدیریت سطح کلسترول دیده شود؟
کاهش سطح کلسترول با تغییرات سبک زندگی ممکن است از ۶ تا ۸ هفته طول بکشد، اما ممکن است تا حدود سه ماه یا بیشتر نیز زمان نیاز باشد. این زمان میتواند بسته به وضعیت فرد و شدت تغییرات اعمال شده متفاوت باشد.
مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل توانا یزد، با ارائه خدمات مراقبت های بهداشتی و درمانی در منزل، به شما کمک می کند تا سطح چربی خون خود را کنترل کرده و از سلامت قلب خود محافظت کنید. متخصصان مجرب ما در توانا یزد، با ارائه برنامه های درمانی شخصی و نظارت بر سلامت شما، به شما در حفط سلامتی خود کمک خواهند کرد.