علت به وجود آمدن واریس پا چیست؟ + بررسی روش های درمان آن

واریس پا، که به تورم و پیچ خوردگی رگ های خونی اشاره دارد، یکی از شایع ترین مشکلات عروقی در بین بزرگسالان است. این حالت معمولاً به دلیل ضعف دیواره ها و دریچه های رگ های خونی رخ میدهد که باعث میشود خون به جای حرکت به سمت قلب، در رگ ها تجمع یابد.

در این مقاله جامع از مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل توانا یزد، به بررسی علل، علائم، روش های درمان و پیشگیری از واریس پا میپردازیم.

 

واریس پا چیست؟

واریس پا یا ورید پوستی پا، یک مشکل پزشکی است که به وجود آمدن و پیدایش وریدهای برجسته و غیرطبیعی در پاها می‌انجامد. این وریدها معمولاً به صورت غلظت‌ های آبی یا بنفش رنگ در پوست پاها ظاهر می‌شوند و ممکن است باعث درد، سوزش، خارش و سنگینی پاها شوند. درصورت عدم درمان و یا تشخیص مناسب ممکن است این بیماری دچار عوارض شود.

 

 

علائم واریس پا کدامند؟

این بیماری بدون درد است و اغلب با علائم رایج رگ های آبی یا بنفش و همچنین ایجاد سیاهرگ های پیچ خورده روی پاها همراه است. علائم دیگر این بیماری عبارتند از:

• برجستگی و پیچ و تاب رگ های پا
• احساس خستگی، درد و سنگینی در پاها
• تورم پا، به خصوص در ناحیه مچ پا
• تغییر رنگ پوست پا به قهوه ای یا قرمز
• خارش یا سوزش پوست
• زخم های پوستی در ناحیه مچ پا

 

علت بروز واریس پا چیست؟

رخ دادن این بیماری و عارضه شایع می تواند علت های مختلف و متعددی داشته باشد که در ادامه برخی علت های واریس پا را ذکر می کنیم. برخی از این علت ها عبارتند از:

 

• ضعف دریچه های وریدی

رگ ها دارای دریچه هایی هستند که مانع از برگشت خون به سمت پایین میشوند. ضعف یا آسیب این دریچه ها، منجر به برگشت خون به سمت پا و تجمع آن در رگ ها میشود.

 

• سابقه خانوادگی

سابقه خانوادگی یا همان ژنتیک در همه بیماری ها تاثیر دارد. اگر سابقه واریس در خانواده شما وجود دارد، احتمال ابتلا به آن در شما نیز بیشتر است.

 

• بارداری

افزایش حجم خون در دوران بارداری، فشار بیشتری به رگ های پا وارد میکند و خطر واریس را افزایش میدهد.

 

• چاقی

چاقی و اضافه وزن می تواند یکی از عوامل اصلی و مهم در هر بیماری باشد. اضافه وزن، فشار بیشتری به رگ های پا وارد میکند و خطر واریس پا را افزایش میدهد.

 

• ایستادن یا نشستن طولانی مدت

عدم تحرک طولانی مدت، جریان خون را در پاها کند میکند و به تجمع خون در رگ ها و ایجاد واریس منجر میشود.

این بیماری علت های دیگری نیز دارد، مانند:

• جنسیت
• افزایش سن
• یائسگی
• یبوست
• تومورهای لگن یا شکم
• برخی از داروها

 

انواع واریس پا کدامند؟

واریس ها انواع مختلفی دارند که در اینجا به برخی از انواع شایع واریس در قسمت های مختلف بدن اشاره می‌کنیم:

 

• واریس‌ های رتیکولر در پا

این رگ ‌ها کوچک و قرمز یا بنفش هستند که شبیه تار عنکبوت یا شاخه ‌های درخت هستند. واریس ‌های رتیکولر معمولاً در ران ها و ساق پا دیده می‌شوند.

 

• واریس‌ های طنابی پا

این رگ‌ های بزرگ و برآمده به رنگ آبی یا بنفش تیره هستند. واریس ‌های طنابی معمولاً در داخل ساق پا دیده می‌شوند.

 

• واریس ‌های پرخون پا

این رگ‌ ها در نزدیکی سطح پوست قرار دارند و به رنگ قرمز یا بنفش هستند. واریس‌ های پرخون می‌توانند دردناک و متورم باشند و به راحتی قابل مشاهده باشند.

 

• واریس‌ های تلانژکتاتیک پا

این رگ‌ ها مویرگی کوچک و قرمز یا بنفش هستند. واریس ‌های تلانژکتاتیک معمولاً در صورت، پاها و مچ پا دیده می‌شوند.

 

 

روش های پیشگیری از واریس پا چیسست؟

پیشگیری از واریس پا قطعی نیست اما گاهی ممکن است برای بعضی از افراد موثر و مفید باشد. در ادامه برخی از روش های پیشگیری از عارضه واریس پا را بررسی می کنیم.

• حفظ وزن مناسب و ایده آل
• ورزش منظم
• خودداری از ایستادن یا نشستن طولانی مدت
• پوشیدن جوراب های واریس
• بالا نگه داشتن پاها
• دوش آب سرد
• صرف غذاهای سرشار از فیبر: فیبر به هضم غذا و جلوگیری از یبوست کمک میکند. یبوست میتواند فشار بیشتری به رگ های پا وارد کند و خطر واریس را افزایش دهد.
• نوشیدن آب کافی: کمبود آب بدن میتواند منجر به غلیظ شدن خون و افزایش فشار روی رگ ها شود.
• کنترل فشار خون بالا: فشار خون بالا میتواند به رگ ها آسیب برساند و خطر واریس را افزایش دهد.
• خودداری از مصرف سیگار: سیگار کشیدن به رگ ها آسیب میرساند و جریان خون را مختل میکند.
• استفاده از کفش های مناسب: کفش های پاشنه بلند یا تنگ میتوانند فشار بیشتری به رگ های پا وارد کنند و خطر واریس را افزایش دهند.

 

 

انواع روش های درمان واریس پا 

برای درمان واریس پا میتوان از روش های غیرتهاجمی مانند جوراب، کاهش وزن، ورزش، نپوشیدن لباس تنگ و بقیه مواردی که قبلا گفته شد استفاده کرد. در برخی مواقع پزشک از روش های تهاجمی استفاده می کند که در ادامه به آنها می پردازیم.

 

روش درمان	توضیحات	مزایا	معایب
جوراب واریس	جوراب ‌های فشاری که به گردش خون در پاها کمک می‌کنند.	استفاده آسان، بدون درد، کم هزینه	ممکن است ناراحت کننده باشد، نیاز به پوشیدن مداوم دارد.
اسکلروتراپی	تزریق محلول شیمیایی به داخل رگ برای مسدود کردن آن.	روشی سرپایی، سریع، موثر برای رگ ‌های کوچک و متوسط	ممکن است باعث کبودی، درد یا سوزش شود، نیاز به چند جلسه درمانی دارد.
لیزر درمانی	استفاده از لیزر برای از بین بردن رگ‌های واریسی.	روشی سرپایی، سریع، مؤثر برای رگ‌ های کوچک و متوسط	ممکن است باعث کبودی، درد یا سوزش شود، نیاز به چند جلسه درمانی دارد.
رادیوفرکوئنسی (RF)	استفاده از امواج رادیویی برای گرم کردن و از بین بردن رگ‌های واریسی.	روشی سرپایی، سریع، مؤثر برای رگ ‌های بزرگ	ممکن است باعث کبودی، درد یا سوزش شود، نیاز به چند جلسه درمانی دارد.
فلبکتومی	جراحی برای برداشتن رگ ‌های واریسی.	موثرترین روش برای رگ‌ های بزرگ	نیاز به بیهوشی، دوره نقاهت طولانی، جای زخم

 

انتخاب روش درمان مناسب برای واریس پا به عوامل مختلفی بستگی دارد. از جمله:

• شدت واریس
• سلامت کلی بیمار
• سابقه پزشکی بیمار
• ترجیحات بیمار

 

آیا واریس پا عوارض دارد؟

واریس پا، باعث می‌شود که خون به درستی جریان پیدا نکند و در رگ‌ ها جمع شود. واریس در بیشتر موارد عوارض خاصی ندارد، اما در صورت عدم درمان، می‌تواند عوارض جدی برای سلامتی به همراه داشته باشد. در ادامه به برخی از عوارض شایع واریس پا می‌پردازیم:

 

• تغییر رنگ پوست

تجمع خون در رگ ‌های واریسی می‌تواند باعث تغییر رنگ پوست در ناحیه آسیب دیده شود. این تغییر رنگ می‌تواند به صورت قهوه‌ای، قرمز یا بنفش تیره باشد.

 

• زخم واریسی

در موارد شدید، واریس می‌تواند منجر به ایجاد زخم در پا شود. این زخم‌ ها به دلیل نارسایی گردش خون به درستی التیام نمی‌یابند و می‌توانند دردناک و مزمن باشند.

 

• فلبیت

فلبیت التهاب وریدها است که می‌تواند در اثر لخته شدن خون در رگ‌ های واریسی ایجاد شود. فلبیت می‌تواند باعث درد، قرمزی، تورم و گرما در ناحیه آسیب دیده شود.

 

• آمبولی ریه

در موارد نادر، لخته ‌های خونی که در رگ ‌های واریسی ایجاد می‌شوند، می‌توانند جدا شده و به ریه‌ ها انتقال پیدا می کنند. این امر می‌تواند منجر به آمبولی ریه شود که یک فوریت پزشکی جدی است.

 

• خونریزی

در موارد نادر، رگ ‌های واریسی می‌توانند پاره شوند و باعث خونریزی شوند. این خونریزی می‌تواند شدید باشد و نیاز به مراقبت پزشکی فوری داشته باشد.

 

 

سوالات مطرح واریس پا

1. آیا عارضه واریس پا قابل پیشگیری است؟

بله، میتوان با انجام تغییرات در سبک زندگی و انجام تمرینات منظم و پیگیری راهکارهای پیشگیری از این بیماری، احتمال ایجاد وریدهای واریس را کاهش داد.

 

2. آیا تغییرات در سبک زندگی میتواند در مدیریت وریدهای واریس کمک کند؟

بله، انجام ورزش های منظم، کنترل وزن، استفاده از جوراب های فشاری، انجام تمرین های تقویت کفل، و اجتناب از طولانی نشستن یا ایستادن میتواند به مدیریت عارضه واریس کمک کند.

 

3. آیا جراحی تنها گزینه برای درمان بیماری های واریس شدید است؟

نه، جراحی تنها یکی از گزینه های درمان وریدهای واریس شدید است. درمان های دیگری مانند روش های رادیوفرکانس، لیزر یا روش های تزریقی نیز وجود دارد.

 

4. آیا اگر وریدهای واریس بدون درمان باقی بمانند، ممکن است منجر به عوارض جدی برای سلامتی شود؟

بله، اگر واریس پا بدون درمان باقی بمانند، ممکن است منجر به عوارض جدی مانند التهاب های پوستی، زخم های مزمن، و حتی لخته های خونی شود که مشکلات جدی سلامتی را به همراه دارد.

 

علاوه بر عوارض سلامتی، عارضه واریس پا می‌تواند بر کیفیت زندگی فرد نیز تأثیر منفی بگذارد. افراد مبتلا به واریس ممکن است از درد، خستگی و ظاهر ناخوشایند پاهای خود رنج ببرند. این امر می‌تواند منجر به محدودیت در فعالیت ‌های بدنی، مشکلات در شغل و عزت نفس پایین شود.

اگر فکر می‌کنید ممکن است به این بیماری مبتلا باشید، مهم است که برای تشخیص و درمان با مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل توانا یزد در ارتباط باشید. درمان‌ های مختلفی برای واریس وجود دارد که می‌تواند به بهبود علائم و کاهش خطر عوارض کمک کند.