ام آر آی قلبی (MRI) یک فناوری تصویربرداری پیشرفته است که با استفاده از میدان‌های مغناطیسی و امواج رادیویی، تصاویر دقیق از اعضای داخلی بدن، قلب و عروق ایجاد میکند. این روش غیرتهاجمی و بدون استفاده از پرتو ایکس است که در تشخیص و پیگیری بیماری های قلبی بسیار موثر و ایمن می باشد.
در ادامه این مقاله از مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل توانا یزد ، به بررسی کامل و جامع ام آر آی قلبی و کاربرد های آن می پردازیم.
ام آر آی (MRI) قلبی چیست؟
در ام ار ای قلبی یا ام آر آی کاردیاک (cardiac MRI)، بیمار در داخل یک دستگاه MRI که شبیه یک تونل است، قرار می‌گیرد و تصاویر متعددی از قلب و سیستم عروقی ایجاد می‌شود. این تصاویر به پزشک اطلاعات دقیقی از ساختار و عملکرد قلب بیمار ارائه می‌دهند که در تشخیص بیماری های قلبی مانند انسداد عروق، بیماری های عضلانی و سایر مشکلات قلبی بسیار مفید است.
ام آر آی قلب، علاوه بر تشخیص بیماری های قلبی، کاربرد های مفید دیگری نیز دارد که در ادامه آنها را بررسی می کنیم. از این روش به عنوان یک ابزار تشخیصی و پیگیری پیشرفته در حوزه قلب و عروق نیز استفاده می‌شود.
کاربردهای ام آر آی قلب چیست؟
ام آر آی قلبی روشی است که به دلایل متعدد و مختلفی انجام می شود. در ادامه برخی کاربرد های MRI قلب و این نوع تصویربرداری را ذکر می کنیم:
-
تشخیص بیماری های قلبی
ام آر آی قلبی میتواند برای تشخیص بیماری های مختلف قلبی از جمله:
-
بیماری عروق کرونر
این بیماری زمانی اتفاق می افتد که شریان های تامین کننده خون قلب (عروق کرونر) باریک یا مسدود شوند.
-
کاردیومیوپاتی
این اصطلاح و مشکل به ضعف یا بیماری عضله قلب اشاره دارد.
-
نقایص مادرزادی قلب
ام آر آی قلبی میتواند برای تشخیص نقص در ساختار قلب که از بدو تولد در نوزادان وجود دارد، استفاده شود.
-
عفونت های قلبی
ام آر آی قلبی میتواند برای تشخیص عفونت های دریچه های قلب یا عضله قلب (اندوکاردیت یا میوکاردیت) نیز استفاده شود.
-
تومورهای قلبی
ام آر آی قلبی میتواند برای تشخیص تومورهای خوش خیم یا بدخیم قلب استفاده شود.
-
ارزیابی عملکرد قلب
ام آر آی قلبی میتواند برای ارزیابی عملکرد بطن های قلب، دریچه های قلب و جریان خون در قلب استفاده شود.
-
راهنمایی در اقدامات درمانی
همچنین ام آر آی قلبی میتواند برای راهنمایی در انجام برخی از اقدامات درمانی مانند ابلیشن کاتتر رادیوفرکوئنسی برای درمان آریتمی قلبی یا جایگذاری دریچه قلب استفاده شود و برای برنامه ریزی درمان بیمار، پیگیری روند پیشرفت برخی بیماری های خاص در طول دوره درمان هم نیز استفاده می شود.
انجام ام آر آی قلبی برای چه کسانی ضروری است؟
انجام MRI قلبی برای افرادی که برخی شرایط خاص دارند ضروری است. این شرایط عبارتند از:
- افرادی که علائم مشکوکی از بیماری های قلبی مانند درد قلبی، ضربان نامنظم، خستگی غیرمعمول و تنگی نفس دارند.
- افراد با عامل های پرخطر برای بیماری های قلبی مانند دیابت، فشار خون بالا، چربی خون بالا و سابقه خانوادگی مثبت.
- بیمارانی که به ارزیابی دقیق تصویری قلب خود، قبل یا بعد از جراحی قلبی یا درمان های دیگر نیاز دارند.
به طور کلی، انجام ام آر آی قلبی برای هر فردی که نیاز به ارزیابی دقیق و شناخت بیشتر از وضعیت قلبی خود دارد، ضروری است. این روش تشخیصی پیشرفته به پزشکان امکان می دهد تا بهترین برنامه درمانی را برای بیماران تنظیم کنند و بهبود وضعیت قلبی آنها را پیگیری کنند. اگر شما هریک از علائمی از بیماری قلبی دارید، برای انجام ام آر آی (MRI) قلب در منزل، می توانید با مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل توانا یزد در تماس باشید.
چه کسانی نباید MRI قلب انجام دهند؟
ام آر آی قلب یک روش تصویربرداری پیشرفته است که برای اکثر افراد امن و کاربری است، اما برخی از افراد باید از انجام این فرآیند خودداری کنند. در ادامه شرایطی که افراد را از انجام MRI قلبی منع می‌کنند، بیان می کنیم:
- افرادی که دارای دستگاه های پزشکی یا ایمپلنت های قلبی هستند مانند ضربان ساز قلب (پیس میکر)، دستگاه های تنظیم ضربان قلب. زیرا میدان مغناطیسی قوی مورد استفاده در MRI ممکن است با عملکرد این دستگاه‌ها تداخل ایجاد کند.
- افرادی که دارای تعریق شدید هستند یا مشکلات تنفسی آشکار مثل آسم، تنگی نفس و کلاستروفوبیا دارند، زیرا ممکن است در فرآیند انجام MRI با مشکلاتی مواجه شوند.
- بیمارانی که دارای ترس یا واکنش ناگهانی به بستر محدود و بسته هستند و امکان انجام MRI برای آنها ایجاد استرس و نگرانی بیشتری دارد.
- افرادی که مشکلات کلیوی و یا ناهنجاری کلیوی دارند.
در هر صورت، پیش از انجام ام آر آی قلبی، باید با پزشک خود مشورت کرده و تمامی شرایط و موارد خاص خود را با او مطرح کنید. پزشک شما را راهنمایی کند که آیا انجام MRI قلب برای شما مناسب است یا خیر و در صورت نیاز، روش های دیگری را برای ارزیابی وضعیت قلبی شما پیشنهاد دهد.
مزایای ام آر آی قلب چیست؟
این روش نسبت به روش های دیگر تصویربرداری مزایای زیادی نیز دارد. از جمله:
- ام آر آی قلب تصاویری با جزئیات بسیار بالا از قلب و عروق خونی ارائه میدهد که به پزشکان در تشخیص دقیق تر بیماری های قلبی کمک میکند. همچنین می تواند سبب تشخیص زودهنگام نیز شود.
- ام آر آی قلب بر خلاف برخی از روش های دیگر تصویربرداری قلب، مانند آنژیوگرافی، نیازی به ورود هیچگونه سوزن یا کاتتر به بدن ندارد.
- MRI قلبی از اشعه ایکس استفاده نمیکند، بنابراین برای بیمارانی که در معرض خطر ابتلا به عوارض جانبی اشعه ایکس هستند، مانند زنان باردار و کودکان، ایمن تر است.
- این روش علاوه بر مشکلات قلبی، نقص های مادرزادی و برخی بیماری های دیگر مانند لخته های خونی و تنگی عروق قلب را تشخیص می دهد.
معایب MRI قلبی چیست؟
این روش مانند هر روش دیگر معایبی نیز دارد که به آنها اشاره می کنیم.
-
هزینه بالا
ام آر آی قلبی از سایر روش های تصویربرداری قلب مانند اکو کاردیوگرافی گرانتر است.
-
طولانی بودن زمان انجام
انجام ام آر آی قلبی ممکن است بیشتر از سایر روش های تصویربرداری قلب طول بکشد.
ام آر آی قلبی چگونه انجام می شود؟
در ادامه مراحل انجام ام آر آی قلبی شرح داده شده است:
-
آماده سازی بیمار
بیمار باید از داشتن جواهرات، به همراه داشتن هرگونه فلز و اشیاء فلزی دیگر خودداری کند، زیرا میدان مغناطیسی قوی مورد استفاده در MRI ممکن است با این اشیاء تداخل ایجاد کند. بیمار همچنین باید به پزشک اطلاعات کاملی از سابقه پزشکی و داروهایی که مصرف میکند ارائه دهد.
-
ورود به دستگاه
بیمار به داخل دستگاه ام آر آی قرار که یک تونل بزرگ است قرار می گیرد. این تونل دارای یک تخت مناسب برای خوابیدن است. در این مرحله، بیمار باید ثابت بماند و حرکت نکند تا تصاویر دقیق و بدون حرکت از قلب بدست آید.
-
انجام تصویربرداری
در طول فرآیند ام آر آی، میدان مغناطیسی قوی و امواج رادیویی بر روی بدن بیمار تأثیر می‌گذارد و تصاویر دقیق از قلب و عروق آن ایجاد می‌شود. بیمار باید به طولانی ترین مدت ممکن ساکن بماند تا تمامی تصاویر لازم گرفته شود.پس از اتمام فرآیند تصویربرداری، بیمار میتواند از دستگاه خارج شود و به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد. تصاویر بدست آمده توسط MRI قلبی توسط پزشک متخصص تحلیل و ارزیابی می شود. همچنین مدت زمان ام آر آی قلبی ممکن است بین 60 تا 90 دقیقه طول بکشد.
نکات مهم قبل از انجام ام آر آی برای قلب
قبل از انجام این روش تصویربرداری، بهتر است برخی از نکات را رعایت کنید. این نکات شامل:
- قبل از انجام این روش بهتر است درمورد هرگونه بیماری و هرگونه دارویی که مصرف می کنید، با پزشک مشورت کنید.
- در برخی موارد ممکن است پزشک شمارا از نوشیدن و غذا خوردن قبل از تصویربرداری منع کند.
- اگر باردار هستید حتما قبل از آن پزشک را مطلع کنید.
- اگر ممکن است که در طول فرایند این تصویربرداری مشکلی برایتان پیش بیاید و یا دفعه اول است که ام آر آی انجام می دهید، بهتر است یک نفر همراه داشته باشید.
- در برخی موارد ممکن است نیاز به تزریق ماده حاجب باشد، اگر به این ماده حساسیت دارید حتما به پزشک بگویید.
چه مواردی را باید بعد از MRI قلب رعایت کرد؟
بعد از انجام ام آر آی قلبی، برخی اقدامات و راهکارهای خاصی وجود دارد که بیماران باید برای حفظ سلامتی و بهبودی پس از این فرآیند رعایت کنند. در ادامه به برخی از مواردی که پس از انجام MRI قلبی باید رعایت شوند، اشاره شده است:
- بلافاصله پس از انجام MRI قلبی، باید با پزشک خود ملاقات کرده و نتایج تست را مورد بررسی قرار دهید. پزشک شما میتواند توضیحات لازم را در مورد وضعیت قلبی شما ارائه دهد و برنامه درمانی یا پیگیری مناسبی را تعیین کند.
- اگر پزشک برای شما داروهای خاصی تجویز کرده است، حتماً باید آنها را به دقت مصرف کنید. همچنین تغذیه سالم و منظمی را رعایت کنید و از مصرف مواد غذایی ناسالم و چربی‌های اشباع شده خودداری کنید.
- با توجه به وضعیت قلبی شما، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که چه میزان و چه نوع فعالیت های ورزشی را می‌توانید انجام دهید. رعایت این نکات برای حفظ سلامتی قلب شما بسیار مهم است.
- مصرف آب و مایعات را فراموش نکنید. در صورت تزریق ماده حاجب، برای دفع این ماده مصرف آب ضروری است.با رعایت موارد فوق پس از انجام MRI قلبی، می‌توانید به بهبودی و مراقبت مناسب از وضعیت قلبی خود کمک کنید. همچنین در صورت داشتن هر گونه سوال یا نگرانی، باید به پزشک خود مراجعه کنید و از نکات و راهنمایی های او استفاده کنید.
عوارض ام آر آی قلبی چیست؟
ام آر آی قلبی ممکن است در برخی موارد عوارض و مشکلات احتمالی نیز به همراه داشته باشد. در ادامه به برخی از عوارض ام آر آی قلبی اشاره می کنیم:
- برای انجام MRI قلب، ممکن است استفاده از مواد حاجب لازم باشد. برخی از افراد ممکن است به این مواد حساسیت داشته باشند و عوارضی مانند حساسیت پوستی، آنفولاکسی و راش پوستی را تجربه کنند.
- در برخی از موارد، برای بهبود کیفیت تصاویر، ممکن است ماده حاجب به صورت تزریقی وارد بدن شود. این ماده ممکن است در برخی از افراد عوارض مانند سردرد، تهوع، استفراغ یا حتی واکنش های آلرژیک ایجاد کند.
- میدان مغناطیسی قوی مورد استفاده در MRI ممکن است با دستگاه‌های الکترونیکی مانند دستگاه های تنظیم ضربان قلب و پیس میکرها تداخل ایجاد کند و عوارض جدی برای بیمار ایجاد کند.
- برخی از افراد ممکن است به دلیل بستر محدود و تنگی دستگاه MRI، استرس و نگرانی را تجربه کنند که میتواند به عوارض روحی منجر شود.
سوالات شما درمورد ام آر آی قلب
-
ام آر آی قلبی در چه مواردی توصیه می‌شود؟
ام آر آی قلبی به عنوان یک روش تصویربرداری پیشرفته و مؤثر برای تشخیص بیماری‌های قلبی توصیه می‌شود. مواردی مانند اختلالات ساختاری قلب، انسداد عروق قلبی، ارزیابی عملکرد قلب و تعیین میزان آسیب قلبی پس از حملات قلبی.
-
آیا ام آر آی قلبی مضر است؟
ام آر آی قلبی به طور کلی یک روش تصویربرداری امن است و بدون استفاده از پرتوهای ایکس انجام می‌شود. اما برخی از افراد ممکن است به مواد حاجب استفاده شده در MRI حساسیت نشان دهند. همچنین ممکن است در برخی از موارد تداخل با دستگاه‌های الکترونیکی رخ دهد.
-
چه تفاوتی بین MRI قلب و سایر روش های تشخیصی قلبی وجود دارد؟
ام آر آی قلبی باعث ایجاد تصاویر دقیق و با کیفیت از قلب و عروق آن می‌شود، در حالی که روش‌های دیگر مانند اکوکاردیوگرافی (اکو)، آنژیوگرافی و تست تجسمی همچنین برای ارزیابی قلب استفاده می‌شوند.
-
آیا ام آر آی قلبی هزینه‌ی بالایی دارد؟
عموماً هزینه انجام ام آر آی قلبی بیشتر از روش‌های تصویربرداری معمولی قلبی مانند اکوکاردیوگرافی است. اما هزینه دقیق آن بستگی به مکان، تجهیزات و شرایط مربوطه دارد. در برخی از موارد، بیمه‌ها ممکن است هزینه ام آر آی قلبی را پوشش دهند.
ام آر آی قلبی یک ابزار قدرتمند در تشخیص و مدیریت بیماری های قلبی است. همچنین، این روش به پزشکان کمک میکند تا تصمیم گیری های بهتری در مورد درمان بیماران قلبی انجام دهند. اگر شماهم به ام آر آی قلبی نیاز دارید، می توانید از طریق سایت وقت خود را در مرکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل توانا یزد رزرو کنید.